Την πεποίθηση ότι η Ελλάδα θα συγκαταλέγεται στις χώρες που θα αναδειχθούν κερδισμένες από τις ανακατατάξεις που θα προκαλέσει η πανδημία στην παγκόσμια οικονομία εξέφρασε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη συζήτηση που είχε με τον δημοσιογράφο John Defterios, η οποία προβλήθηκε στο 5ο EU – Arab World Summit.
«Είμαι σίγουρος πως η ανάκαμψη θα είναι ισχυρότατη μόλις έχουμε το εμβόλιο. Στην Ελλάδα οι αποταμιεύσεις αυξάνονται, που σημαίνει πως ο κόσμος θα θέλει να προβεί σε δαπάνες όταν η πανδημία τελειώσει. Και οι επιχειρήσεις θα θέλουν να επενδύσουν. Και οι έξυπνες επιχειρήσεις ήδη επενδύουν» ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο Πρωθυπουργός επεσήμανε ότι η Ελλάδα είναι μία αποδεδειγμένα ασφαλής χώρα, που βρίσκεται «στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων», με σύγχρονες τηλεπικοινωνιακές υποδομές και διαθέτει μία κυβέρνηση η οποία είναι «υπέρμαχος της επιχειρηματικότητας και προσανατολίζεται στις μεταρρυθμίσεις».
Οι επενδυτές «γνωρίζουν τις ευκαιρίες στην Ελλάδα», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης. «Η πανδημία του κορονοϊού θα έχει νικητές και κάποιους που θα χάσουν. Είμαι πεπεισμένος γι’ αυτό. Και είμαι σίγουρος πως η Ελλάδα θα είναι στην πλευρά των νικητών».
Ο Πρωθυπουργός σημείωσε ότι έξυπνοι επενδυτές ήδη τοποθετούνται και αξιοποιούν ευκαιρίες που προσφέρει η χώρα μας ακόμα και κατά τη διάρκεια της κρίσης, με το επενδυτικό ενδιαφέροννα υπερβαίνει πλέον τους κλάδους όπου η Ελλάδα αποτελεί πάγια αξία.
«Δεν αναφέρομαι μόνο στο επενδυτικό ενδιαφέρον προς τους παραδοσιακούς τομείς, για τον ξενοδοχειακό τομέα και τον τουρισμό. Εκεί βλέπουμε μεγάλο ενδιαφέρον και από το Άμπου Ντάμπι, με τον Όμιλο Abu Dhabi Capital να επενδύει σε ιχθυοκαλλιέργειες, σε τεχνολογία αιχμής σε θέματα τροφίμων. Η Microsoft ανακοίνωσε μια τεράστια επένδυση, με την δημιουργία τριών μεγάλων data centers στην Ελλάδα. Πριν από λίγες μέρες η Volkswagen υπέγραψε με την ελληνική κυβέρνηση Μνημόνιο Συνεργασίας με στόχο τον μετασχηματισμό ενός ελληνικού νησιού σε πρότυπο νησί έξυπνης κινητικότητας. Μιλάμε για ζητήματα προηγμένης τεχνολογίας, ζητήματα πράσινου μετασχηματισμού, τομείς όπου θεωρούμε πως η Ελλάδα θα πρέπει να είναι πρωτοπόρος», ανέφερε.
Πρόσθεσε δε ότι η χώρα μας θα μπορούσε να μετατραπεί σε χρηματοπιστωτικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής. «Στην εποχή μετά το Brexit έχει εκφραστεί ενδιαφέρον από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να εγκαθιδρύσουν παρουσία στη χώρα μας. Τους προσφέρουμε αρκετά κίνητρα ώστε να είναι σε θέση να το κάνουν. Η Ελλάδα θα πρέπει να μετατραπεί και σε έναν χρηματοπιστωτικό κόμβο για την ευρύτερη περιοχή. Θα ήθελα να τονίσω κάτι που έχει μεγάλη σημασία: Η Ελλάδα είναι συνδυαστικά μία ασφαλής, συνδεδεμένη και γεωγραφικά ελκυστική χώρα, λόγω της τοποθεσίας μας» τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης .
Ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι η πανδημία δημιουργεί ευκαιρίες και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Ε.Ε. πλέον «δανείζεται ως μια υπερεθνική οντότητα με στόχο να ενισχύσει τα κράτη μέλη»,δήλωσε, ενώ το κοινοτικό ταμείο ανάκαμψης θα συνδράμει σε μία «ισχυρότατη» ανάκαμψη, η οποία θα συνοδευτεί από επενδύσεις και αυξημένη κατανάλωση αφότου αντιμετωπιστεί ιατρικά ο κορονοϊός.
Στο μεσοδιάστημα, σημείωσε, η κυβέρνηση έχει υποστηρίξει με μεγάλα ποσά εργαζόμενους και επιχειρηματίες, ενώ η «μεγάλη αξιοπιστία» που απολαμβάνει στις διεθνείς αγορές έχει επιτρέψει το χτίσιμο ενός αποθέματος ρευστότητας με πολύ χαμηλά επιτόκια.
Αναφερόμενος στις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, ο Πρωθυπουργός ανέφερε ότι επαφίεται στην Τουρκία να επιλέξει «να αποφασίσει αν θέλει μία εποικοδομητική σχέση με την Ευρώπη ή εάν θέλει συγκρουσιακή σχέση». Τόνισε ότι σε περίπτωση που η Άγκυρα επιλέξει τη δεύτερη εναλλακτική «θα πρέπει να γνωρίζει ότι θα υπάρξουν συνέπειες για την ίδια»,υπενθυμίζοντας ότι η Ε.Ε. έχει καταστήσει ιδιαίτερα σαφές ότι προσδοκά σημαντική πρόοδο μέχρι τον Δεκέμβριο.
«Θεωρώ πως οι Ευρωπαίοι έχουν καταλάβει πως δεν πρόκειται απλώς περί μιας διαφοράς μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, ή Κύπρου και Τουρκίας. Τα γεγονότα στην Ανατολική Μεσόγειο επηρεάζουν την Ευρώπη συνολικά», προσέθεσε.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι η Ελλάδα επιδιώκει καλές σχέσεις με την Τουρκία και ουδέποτε προσπάθησε να την αποκλείσει από σχήματα περιφερειακής συνεργασίας, όμως «η Τουρκία αυτο-αποκλείεται εξαιτίας της συμπεριφοράς της».
«Από την πλευρά μας έχουν γίνει πολλές προσπάθειες συνεννόησης με την Τουρκία από τότε που ανέλαβα τα καθήκοντά μου. Ως απάντηση γίναμε αποδέκτες μίας σειράς ιδιαίτερα προκλητικών ενεργειών, οι οποίες αμφισβήτησαν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, με μονομερείς ερευνητικές δραστηριότητες σε εκτάσεις που θεωρούμε ελληνική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη», τόνισε ο Πρωθυπουργός.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε ωστόσο ότι εφόσον υπάρχει η πολιτική βούληση από τις δύο πλευρές υπάρχει δυνατότητα ελληνοτουρκικής συνεργασίας, σημειώνοντας την πρόσφατη συμφωνία ανάμεσα στο Ισραήλ και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αλλά και το Σύμφωνο Φιλίας που υπέγραψαν το 1930 ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Μουσταφά Κεμάλ.
«Οι χώρες βρίσκουν τον τρόπο τους να ξεπεράσουν τις διαφορές τους. Φτάνει να μην προσεγγίζουν τις διεθνείς σχέσεις ως ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος. Δεν είναι ποτέ παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος», δήλωσε.
Ολόκληρη η συνέντευξη του Πρωθυπουργού
John Defterios: Αρχικά, κ. Πρωθυπουργέ, θα ήθελα να σας μιλήσω για τις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον Αραβικό Κόσμο. Γιατί θεωρείτε πως αυτή η χρονική περίοδος είναι τόσο σημαντική από διπλωματικής άποψης, για την εγκαθίδρυση στενότερων δεσμών ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Αραβικό Κόσμο;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θεωρώ πως όλο και περισσότερο αντιλαμβανόμαστε εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι θα πρέπει να διαδραματίσουμε πιο ενεργό γεωπολιτικό ρόλο στην περιοχή μας. Και όταν κοιτάμε αυτό το κομμάτι του κόσμου, σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, δεν είναι δυνατόν να μην έχουμε ισχυρή εταιρική σχέση με τον Αραβικό Κόσμο, με την ευρύτερη δυνατή διάστασή του. Είναι πολλές οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε και δεν αναφέρομαι μόνο στον Covid. Υπάρχουν ζητήματα όπως η μετανάστευση, που είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, περιφερειακής ανάπτυξης, ενέργειας. Θα πρέπει να δημιουργηθεί το σωστό πλαίσιο για να είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά αυτά τα θέματα, που άλλωστε αποτελούν προτεραιότητα και για τον Αραβικό Κόσμο. Αυτό ισχύει ακόμα περισσότερο στην περίπτωση της Ελλάδας, λόγω της γεωγραφικής θέσης της χώρας μας, αλλά και των παραδοσιακά ισχυρών δεσμών με τον Αραβικό Κόσμο. Είμαστε χώρα της Ανατολικής Μεσογείου. Μας απασχολεί η ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο -κάτι που είμαι βέβαιος ότι θα θίξουμε στη συζήτησή μας. Θεωρούμε πως μπορούμε να αποτελέσουμε μια φυσική γέφυρα ανάμεσα στις εξελίξεις στην Ευρώπη και στις εξελίξεις στο ευρύτερο περιβάλλον του Αραβικού Κόσμου.
John Defterios: Έχει ενδιαφέρον, ανώτεροι Υπουργοί στην ευρύτερη περιοχή, και ειδικά στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που θα επισκεφτείτε τις επόμενες εβδομάδες, έχουν δηλώσει ότι η Ελλάδα μπορεί να χαράξει έναν πολύ ιδιαίτερο ρόλο ως γέφυρα μεταξύ της Δύσης, δηλαδή την Ευρωπαϊκή Ένωση, και την Ανατολή, δηλαδή την Δυτική Ασία και τον Κόλπο. Πώς ορίζετε τον ρόλο αυτό, στο πλαίσιο της επίσκεψης σας, ποιος είναι ο επιδιωκόμενος στόχος σας;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Επισκέφτηκα την Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα τον περασμένο Φεβρουάριο, ακριβώς πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας. Κυρίως με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, θέσαμε τον φιλόδοξο στόχο να βελτιώσουμε αισθητά τις διμερείς μας σχέσεις, από οικονομικής αλλά και από γεωπολιτικής άποψης. Αυτή η επίσκεψη είναι μια καλή ευκαιρία να κάνουμε μία αποτίμηση της προόδου που έχει σημειωθεί και να θέσουμε τις βάσεις για μια -κατά την άποψή μου- στρατηγική συνεργασία. Έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος, έχει εκφραστεί σημαντικό ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Ελλάδα από κεφάλαια από τα ΗΑΕ. Η Ελλάδα γίνεται ένας πολύ πιο ελκυστικός επενδυτικός προορισμός. Και, ειλικρινά, όταν επισκέφτηκα την χώρα, με εξέπληξε το γεγονός ότι δεν ήμασταν πιο δραστήριοι όσον αφορά τη σχέση μας με τα ΗΑΕ στο παρελθόν. Και θεωρώ πως και οι δυο χώρες βλέπουμε τον κόσμο μέσα από σχετικά όμοια πρίσματα και σε ό,τι αφορά τα γεγονότα στην Ανατολική Μεσόγειο. Με αυτή την έννοια τρέφω μεγάλες φιλοδοξίες για την εξέλιξη αυτής της σχέσης και είμαι σίγουρος πως θα ισχυροποιηθεί περαιτέρω.
John Defterios: Παρακολουθήσαμε εντυπωσιασμένοι τις «Συμφωνίες του Αβραάμ». Πριν από μερικούς μήνες ήταν ανέφικτο να κάνει κανείς μια απλή κλήση από τον Κόλπο προς το Ισραήλ και τώρα υπογράφεται μια σειρά Μνημονίων Συνεργασίας. Πώς επηρεάζει αυτό την Ανατολική Μεσόγειο αφενός και πώς θα επηρεάσει τους Παλαιστίνιους; Υπάρχουν πλέον καλύτερες προοπτικές για ειρήνη, στο τραπέζι διαπραγματεύσεων, με ανάπτυξη πρώτα και έπειτα την ειρήνη;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Σε ό,τι αφορά τις Συμφωνίες, ήταν ένα πολύ σημαντικό βήμα προς την σωστή κατεύθυνση. Ταυτόχρονα όμως αποτελούν και απόδειξη ότι χώρες μπορούν να ξεπεράσουν μακροχρόνιες διαφορές και βαθιά ρήγματα και να φτάσουν σε ειρηνική λύση που είναι προς όφελος και των δύο πλευρών. Αυτό λειτουργεί και υπέρ της περιφερειακής ειρήνης. Σε ό,τι αφορά το Παλαιστινιακό, γνωρίζετε τη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία είναι υπέρ μιας λύσης δύο κρατών. Η Ελλάδα ευθυγραμμίζεται με την θέση της ΕΕ σε αυτό το ζήτημα. Αλλά δεδομένης της στενής σχέσης της Ελλάδας με το Ισραήλ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αυτό δημιουργεί ακόμα περισσότερες ευκαιρίες για ευρύτερη περιφερειακή συνεργασία μεταξύ των κρατών μας και σκοπεύω να συζητήσω το θέμα αυτό με την ηγεσία τόσο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων όσο και του Ισραήλ.
John Defterios: Αναφέρατε τη θέση της ΕΕ ως προς το Παλαιστινιακό. Ο ΥΠΕΞ των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Anwar Gargash, δήλωσε πως δεν μπορείς να απουσιάζεις από τις διαπραγματεύσεις και να έχεις προσδοκίες πως θα βελτιωθεί μια κατάσταση. Γι’ αυτό τα ΗΑΕ ήθελαν να προχωρήσουν με τη «Συμφωνία του Αβραάμ», η οποία θεωρήθηκε ριζοσπαστική πρωτοβουλία αρχικά, αλλά πλέον εκτιμάται ως μια φυσιολογική εξέλιξη. Συμφωνείτε με αυτή την στρατηγική;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Χαιρετίζουμε τη «Συμφωνία του Αβραάμ». Ξεκάθαρα πρόκειται για βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, και με την έννοια ότι πρόκειται για συμφωνία ειρήνης μεταξύ δύο χωρών που θεωρούμε συμμάχους -καθώς διατηρούμε στενούς δεσμούς και με το Ισραήλ και με τα ΗΑΕ. Είναι λοιπόν, φυσικά, μία ιδιαίτερα ευπρόσδεκτη εξέλιξη.
John Defterios: Θα ήθελα να αναφερθώ στις πρόσφατες απεχθείς επιθέσεις στη Γαλλία και την Αυστρία, που σχετίζονται με τη μουσουλμανική κοινότητα. Υπήρξε κακοδιαχείριση του μεταναστευτικού στην ΕΕ τα τελευταία είκοσι χρόνια; Και κάποιοι που προσπαθούν να μεταναστεύσουν δεν σέβονται την πολιτισμική ποικιλομορφία και τις θρησκευτικές ελευθερίες της Ευρώπης; Πώς μπορεί να διορθωθεί αυτό; Γίνεται να διορθωθεί;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς είμαστε όλοι σοκαρισμένοι. Δεν βρίσκει κανείς τα λόγια να καταδικάσει αυτές τις απεχθείς πράξεις. Θα έλεγε κανείς πως θα αποτελούσε υπεραπλούστευση η σύνδεση αυτών των γεγονότων με τη μετανάστευση. Η Ευρώπη είναι το σπίτι εκατομμυρίων μουσουλμάνων που διαβιούν ειρηνικά στην Ευρώπη. Φυσικά υπάρχουν θέματα σε διάφορες χώρες -όχι απαραίτητα στην Ελλάδα- και σχετίζονται με την ενσωμάτωση πληθυσμών. Αλλά εδώ δε μιλάμε για αυτά τα ζητήματα. Μιλάμε για απεχθείς τρομοκρατικές πράξεις που διαπράχθησαν από πολύ συγκεκριμένους αυτουργούς που αμφισβητούν τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής, ο οποίος είναι ανοιχτός, ανεκτικός σε θέματα θρησκευτικής ελευθερίας και ελευθερίας έκφρασης. Αυτό είμαστε στην Ευρώπη. Και ειλικρινά δεν σκοπεύουμε να μείνουμε αδρανείς απέναντι σε τέτοιου είδους επιθέσεις. Αλλά το ζήτημα δεν είναι το πώς χειρίστηκε η Ευρώπη την ενσωμάτωση των μουσουλμανικών κοινοτήτων. Είναι λάθος να το βλέπουμε υπό αυτό το πρίσμα. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, ως χώρα είμαστε εξαιρετικά ανοιχτή και ανεκτική. Έχουμε μία μουσουλμανική μειονότητα στην Βορειοανατολική Ελλάδα, η οποία έχει ενσωματωθεί σχετικά καλά στην ελληνική κοινωνία, είναι πολύ ειρηνική. Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διασφαλίσουμε πως παρέχουμε ίσες ευκαιρίες σε όλους τους Έλληνες, προς τη συντριπτική πλειονότητα των πολιτών που είναι χριστιανοί αλλά και προς την μικρή μουσουλμανική μειονότητα.
John Defterios: Πριν από δέκα ημέρες είδαμε με τα μάτια μας την απόλυτη δύναμη της φύσης, με τον σεισμό που χτύπησε την Σμύρνη και την Σάμο, γεγονός που οδήγησε σε επικοινωνία σας με τον Πρόεδρο Erdogan της Τουρκίας. Θεωρείτε πως με αφορμή αυτή την καταστροφή, μπορούν οι σχέσεις των δύο χωρών να ξεκινήσουν από το μηδέν; Θεωρείτε πως είναι δυνατόν μια τέτοια εξέλιξη να έχει διάρκεια;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Για μένα ήταν αυτονόητο να επικοινωνήσω με τον Πρόεδρο Erdogan, να εκφράσω τα συλλυπητήριά μου αλλά και να προσφέρω στην Τουρκία όποια βοήθεια ζητούσαν, δεδομένου ότι οι καταστροφές στην Τουρκία και οι ανθρώπινες απώλειες ήταν πολύ μεγαλύτερες σε σχέση με την Ελλάδα. Ήταν ένα φιλικό και ειλικρινές τηλεφώνημα. Αλλά ειλικρινά, John, δεν θα πρέπει να επικοινωνούμε μόνο με αφορμή μία φυσική καταστροφή που μας θυμίζει πως η φύση είναι υπεράνω όλων μας. Από την πλευρά μας έχουν γίνει πολλές προσπάθειες συνεννόησης με την Τουρκία από τότε που ανέλαβα τα καθήκοντά μου. Ως απάντηση γίναμε αποδέκτες μίας σειράς ιδιαίτερα προκλητικών ενεργειών, οι οποίες αμφισβήτησαν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, με μονομερείς ερευνητικές δραστηριότητες σε εκτάσεις που θεωρούμε ελληνική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Έχουμε ζητήσει από την Τουρκία κάτι πάρα πολύ απλό: Να κάτσουμε μαζί στο τραπέζι και να συζητήσουμε, με μια προϋπόθεση: προϋπόθεση είναι να μην προβαίνουν σε πράξεις που θεωρούμε ότι παραβιάζουν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Θα πρέπει να συζητήσουμε τις διαφορές μας. Έχουμε μια βασική διαφορά με την Τουρκία και αυτή είναι η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μας. Αν δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε θα πρέπει να προσφύγουμε στο Διεθνές Δικαστήριο. Δυστυχώς, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει από τη Γερμανία, καθώς η Καγκελάριος προσπάθησε να μεσολαβήσει ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία, δεν έχει σημειωθεί πραγματική πρόοδος.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ωστόσο έλαβε μία απόφαση και κατέστησε ιδιαίτερα σαφές ότι προσδοκά σημαντική πρόοδο μέχρι τον Δεκέμβριο, οπότε και θα γίνει αποτίμηση του ζητήματος. Αν δεν διαπιστώσει σημαντική πρόοδο, θα υπάρξουν συνέπειες για την Τουρκία. Η οικονομία της Τουρκίας δεν είναι τόσο δυνατή τον τελευταίο καιρό. Εξαρτάται, λοιπόν, από την Τουρκία να αποφασίσει αν θέλει μία εποικοδομητική σχέση με την Ευρώπη ή εάν θέλει συγκρουσιακή σχέση. Αν επιλέξει τον δεύτερο δρόμο θα πρέπει να γνωρίζει ότι θα υπάρξουν συνέπειες για την ίδια. Διότι θεωρώ πως οι Ευρωπαίοι έχουν καταλάβει ότι δεν πρόκειται απλώς περί μιας διαφοράς μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, ή Κύπρου και Τουρκίας. Τα γεγονότα στην Ανατολική Μεσόγειο επηρεάζουν την Ευρώπη συνολικά. Οι εξελίξεις στο μέτωπο του μεταναστευτικού αφορούν συνολικά την ΕΕ. Όταν η Τουρκία προσπάθησε να χρησιμοποιήσει μετανάστες και πρόσφυγες, τον περασμένο Μάρτιο, ως γεωπολιτικά πιόνια για την άσκηση πίεσης στην Ευρώπη, αυτό δεν επηρέασε μόνο την Ελλάδα αλλά την Ευρώπη στο σύνολό της. Δεν πρόκειται πλέον απλώς περί μιας διαμάχης ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. Είναι μια διαμάχη ανάμεσα στην Ευρώπη και την Τουρκία. Η Τουρκία θα πρέπει να συνειδητοποιήσει πως δεν πρόκειται απλώς για αλληλεγγύη της Ευρώπης προς την Ελλάδα και την Κύπρο. Πρόκειται επίσης για ζωτικά στρατηγικά συμφέροντα της ΕΕ σε ένα κομμάτι του πλανήτη το οποίο είναι κρίσιμο για τα ευρωπαϊκά συμφέροντα.
John Defterios: Δεν θέλω να είμαι υπερβολικά προκλητικός, αλλά θα ήθελα να θέσω το ερώτημα: Είστε διατεθειμένος στο μέλλον να μοιραστείτε ενεργειακούς πόρους αν βρεθούν; Υπάρχει τέτοια προοπτική;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό δεν είναι κάτι που συζητάμε John. Θα πρέπει πρώτα να καθορίσουμε και να οριοθετήσουμε τις θαλάσσιες ζώνες μας με δίκαιο τρόπο. Αυτό αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα και δεν είναι κάτι που έχουμε καταφέρει να κάνουμε εδώ και πολλές δεκαετίες. Θα ήθελα όμως να υπογραμμίσω ότι η κυβέρνησή μας έχει υπογράψει συμφωνία οριοθέτησης με την Ιταλία, υπογράψαμε συμφωνία μερικής οριοθέτησης με την Αίγυπτο και συμφωνήσαμε με την Αλβανία να προσφύγουμε στο Διεθνές Δικαστήριο και να αφήσουμε το Δικαστήριο να αποφασίσει σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μας. Έχουμε αποδείξει πως αυτό το πρόβλημα έχει λύση, αν υπάρχει προσήλωση στο Διεθνές Δίκαιο και στις σχέσεις καλής γειτονίας. Ειλικρινά, πιστεύω πως η Τουρκία δεν θέλει να παίξει σύμφωνα με τους κανόνες. Συνεχίζει την προκλητική συμπεριφορά της. Και -όπως είπα- το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει ορίσει προθεσμία. Πλέον δεν πρόκειται για ζήτημα που επηρεάζει τις διμερείς μας σχέσεις. Επηρεάζει το συνολικότερο καθεστώς στις σχέσεις μεταξύ ολόκληρης της Ευρώπης και της Τουρκίας.
John Defterios: Ο Πρόεδρος Erdogan έχει δηλώσει πως σε πέντε χρόνια θέλει να κάνει εξαγωγές (ενέργειας). Όπως ξέρετε έχει ανακαλύψει αποθέματα στη Μαύρη Θάλασσα. Αλλά αυτό δεν είναι εφικτό χωρίς την Ανατολική Μεσόγειο. Πώς κρίνετε ότι μπορεί να διευθετηθεί το ζήτημα; Μόνο μέσω διεθνούς διαμεσολάβησης;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν θεωρώ ότι υπάρχει άλλος τρόπος από το να κάτσουμε και να συμφωνήσουμε. Αν συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε, αν δεν μπορεί να βρεθεί λύση… Όπως σας είπα, με την Αίγυπτο καταφέραμε να βρούμε λύση μετά από 14 χρόνια. Και θεωρούμε πως είναι μια δίκαιη λύση. Και οι δύο χώρες έκαναν ένα βήμα πίσω. Έτσι συνάπτονται οι διεθνείς συμφωνίες στο τέλος της μέρας. Αλλά αν η Τουρκία δεν θέλει να παίξει με τους κανόνες δεν μπορώ να φανταστώ πώς θα επέλθει η λύση. Θα πρέπει να συνυπολογίσουμε και το γεγονός ότι όλες οι χώρες στην περιοχή συνεργάζονται. Υπάρχει το Forum Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου. Άρα γιατί όλες οι χώρες συνεργάζονται και η Τουρκία είναι η μοναδική χώρα που προκαλεί προβλήματα; Ίσως αυτό θα πρέπει να αποτελέσει τροφή για σκέψη για την τουρκική ηγεσία. Δεν στοχοποιούν όλοι την Τουρκία. Ποτέ δεν προσπαθήσαμε να την αποκλείσουμε. Θέλω να είμαι ξεκάθαρος μαζί σας και προς το κοινό σας. Η Τουρκία αυτο-αποκλείεται εξαιτίας της συμπεριφοράς της. Όλες οι άλλες χώρες βρήκαν τον τρόπο να συνεργαστούν. Αυτό θα πρέπει να το εκλάβουμε ως ενδεικτικό μήνυμα όσον αφορά τη συνεργασία και την προθυμία να βρεθούν αποδεκτές λύσεις στο δικό μας κομμάτι του κόσμου.
John Defterios: Πρωθυπουργέ, υπάρχει ισχύς στους αριθμούς; Έχετε αυτή την ομάδα, Ισραήλ, Αίγυπτος, Κύπρος, Ελλάδα, με την στήριξη της Γαλλίας και την Καγκελάριο Merkel να δρα ως διαμεσολαβητής, ενώ και οι ΗΠΑ εκφράζουν την στήριξη τους; Πρόκειται για τείχος με το οποίο αισθάνεστε άνετα, που κρατά την Ελλάδα ασφαλή απέναντι στην Τουρκία;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη στον εαυτό μας. Στις δικές μας δυνάμεις. Μπορεί να είμαστε μικρότερη χώρα σε σχέση με την Τουρκία αλλά έχουμε ισχυρή αποτρεπτική δύναμη και αυτός ήταν πάντα ο λόγος που επενδύαμε στις δικές μας ένοπλες δυνάμεις. Αλλά χρειάζεται να σημειώσω ότι, ναι, υφίσταται μια διεθνής συμμαχία που συγκροτείται η οποία ανησυχεί για τη στάση της Τουρκίας. Επαναλαμβάνω, όμως, ότι αυτή η κατάσταση δεν με ευχαριστεί. Είμαι ο τελευταίος άνθρωπος που θα ήθελε μια Τουρκία σε ρόλο ταραχοποιού στην γειτονιά μας. Θέλουμε φιλικές σχέσεις με την Τουρκία. Θα είναι πάντα η γειτονική μας χώρα. Και πιστεύω πως οι δεσμοί μεταξύ των λαών μας είναι ισχυροί, και έχουν ιστορία αιώνων. Σίγουρα, όμως, η Τουρκία θα πρέπει να δει τον κόσμο μας υπό το ίδιο πρίσμα. Θα πρέπει να επισημάνω πως έχει σημειωθεί και μεταστροφή στην στάση των ΗΠΑ απέναντι στην Τουρκία. Το State Department καταδίκασε με αυστηρό τρόπο τη συμπεριφορά της Τουρκίας τους τελευταίους μήνες. Φαίνεται πως όλοι συμφωνούν ότι η Τουρκία κάνει κάτι λάθος. Καθήκον μου βέβαια είναι και η οικοδόμηση ισχυρών συμμαχιών. Αυτό κάνω λοιπόν.
John Defterios: Σε ό,τι αφορά τον επόμενο Πρόεδρο των ΗΠΑ, έχει δώσει ενδείξεις o Biden ότι θέλει να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο και ότι καταλαβαίνει την αξιοπιστία και την ανάγκη βιωσιμότητας του ΝΑΤΟ;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι λίγο περίεργη η θέση μου. Γιατί ηχογραφείται η συνέντευξη μας και θα βγει όταν θα γνωρίζουμε ποιος είναι ο νικητής των εκλογών. Επίτρεψέ μου, λοιπόν, να μην απαντήσω στο συγκεκριμένο ερώτημα μέχρι να γνωρίζω ποιος θα είναι ο επόμενος Πρόεδρος. Θέλω όμως να επισημάνω ότι υπάρχει διακομματική ανησυχία στην Ουάσιγκτον σχετικά με τη στάση της Τουρκίας. Μια ανησυχία που συμμερίζονται και οι θεσμικές υπηρεσίες ασφαλείας στην Ουάσιγκτον. Επομένως, σημασία δεν έχει μόνο ποιος θα αναλάβει καθήκοντα στον Λευκό Οίκο. Σημασία έχει τι πιστεύουν η γραφειοκρατία και η διοίκηση για το τι συμβαίνει στην περιοχή μας.
John Defterios: Μίλησα με ένα υψηλόβαθμο στέλεχος των μυστικών υπηρεσιών στην Ανατολική Ευρώπη, ο οποίος μου εξήγησε πριν από δύο χρόνια πως η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου είναι μια από τις πιο ασταθείς και επικίνδυνες περιοχές στον πλανήτη. Ακόμα και ως προς το ενδεχόμενο ενός πολέμου. Πώς μπορεί να αποφευχθεί η σύγκρουση, όταν υπάρχουν δυνητικά κοιτάσματα φυσικού αερίου και όλοι θέλουν το μερίδιό τους;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Προφανώς θα πρέπει να αποφευχθεί η σύγκρουση! Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο όλες οι πλευρές θα ζημιώνονταν. Όλοι θα ζημιώνονταν εν τέλει. Και για τον λόγο αυτό θέλω να τονίζω πως βρήκαμε τον τρόπο να συνεργαστούμε πολλές χώρες στην περιοχή. Επανερχόμενος στο αρχικό σας ερώτημα, αν το Ισραήλ βρήκε τον τρόπο να συνεργαστεί με χώρες που θεωρούσε ορκισμένους εχθρούς τι εμποδίζει εμάς να συνεργαστούμε; Πριν από 90 χρόνια, οκτώ χρόνια μετά από έναν καταστροφικό πόλεμο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας -που έληξε το 1922- το 1930 οι ηγέτες των δύο χωρών υπέγραψαν Σύμφωνο Φιλίας. Ο Πρωθυπουργός Ελ. Βενιζέλος επισκέφθηκε την Άγκυρα και υπέγραψε τη συμφωνία με τον Κεμάλ Ατατούρκ. Οι χώρες βρίσκουν τον τρόπο τους να ξεπεράσουν τις διαφορές τους. Φτάνει να μην προσεγγίζουν τις διεθνείς σχέσεις ως ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος. Δεν είναι ποτέ παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος.
John Defterios: Αισιόδοξος ο τόνος σας. Θα ήθελα να αναφερθώ τώρα στον τελευταίο σας χειρισμό σε ό,τι αφορά το δεύτερο κύμα της πανδημίας του Covid-19. Αποφασίστηκε ένα lockdown χρονικής διάρκειας τριών εβδομάδων. Θα ήθελα πρώτον να μάθω ποια ήταν η πρώτη αντίδραση του ελληνικού λαού, καθότι στο πρώτο κύμα οι Έλληνες συμμορφώθηκαν με τους κανόνες που επέβαλε η κυβέρνηση. Θα κάνουν το ίδιο και στο δεύτερο κύμα ή υπάρχει κόπωση; Πώς θα μπορέσετε να εξισορροπήσετε ανάμεσα σε αυτό το νέο lockdown και την ανάγκη της οικονομίας να συνεχίσει να κινείται. Είναι κρίσιμο σε αυτή τη συγκυρία.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτές είναι δύσκολες αποφάσεις. Όλοι ήθελαν να αποφύγουν ένα δεύτερο lockdown. Αλλά λίγο – πολύ συμβαίνει παντού στην Ευρώπη. Λάβαμε την απόφαση αυτή πιθανότατα νωρίτερα σε σχέση με άλλες χώρες, δηλαδή όταν είχαμε τις πρώτες ενδείξεις εκθετικής προόδου πήραμε την απόφαση για lockdown τριών εβδομάδων. Τον Μάρτιο είμασταν μπροστά από την επιδημική καμπύλη, είχαμε αξιοσημείωτα καλή επίδοση κατά τη διάρκεια του πρώτου κύματος. Αλλά το δεύτερο κύμα μας χτύπησε όλους με ακόμα μεγαλύτερη δύναμη. Με την έννοια αυτή, τα μέτρα που λαμβάνουμε ήταν η μοναδική λύση για να διασφαλίσουμε ότι δεν θα υποστεί πίεση το σύστημα υγείας που θα μας προκαλούσε -σε κάποιο σημείο- πραγματικές δυσκολίες. Το ίδιο συμβαίνει παντού. Συνεχίζουμε να τα πάμε καλύτερα σε σχέση με τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Όφειλα όμως να λάβω την απόφαση τώρα, γιατί ήξερα ότι κατά πάσα πιθανότητα θα έπρεπε να το πράξω σε κάποιο σημείο. Προτίμησα να το κάνουμε τώρα, να διαρκέσει το μέτρο για τρεις εβδομάδες και να λειτουργήσει ως διακόπτης. Ελπίζουμε πως τον Δεκέμβριο θα ανοίξουμε ξανά, για να περισώσουμε κάτι από την περίοδο των Χριστουγέννων.
Βέβαια στηρίζουμε την οικονομία. Έχουμε τροφοδοτήσει με πολλά χρήματα την πραγματική οικονομία, υποστηρίζοντας επιχειρήσεις και κυρίως εργαζόμενους, έχοντας επωμιστεί το κόστος της μισθοδοσίας τους. Η Ελλάδα έχει πλέον μεγάλη αξιοπιστία και αυτό μας δίνει την ευκαιρία να δανειζόμαστε από τις διεθνείς αγορές με πολύ χαμηλά επιτόκια, όπως γνωρίζετε. Αυτό μας δίνει μαξιλάρι ρευστότητας για να μπορούμε να στηρίξουμε την πραγματική οικονομία. Ειλικρινά κάθε χώρα πρέπει να το πράξει υπό αυτές τις εξαιρετικές συνθήκες. Και ταυτόχρονα, έχουμε στραμμένο το βλέμμα μας στην Ευρώπη για την ταχεία οριστικοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Το 2021 θα έχουμε πρόσβαση σε σημαντικά ευρωπαϊκά κονδύλια που θα μας βοηθήσουν να επανεκκινήσουμε την οικονομία και αυτή να αναπτυχθεί εκ νέου.
Θα ήθελα επίσης να υπογραμμίσω πως εν μέσω της κρίσης είχαμε έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό για επενδύσεις. Και δεν αναφέρομαι μόνο στο επενδυτικό ενδιαφέρον προς τους παραδοσιακούς τομείς, για τον ξενοδοχειακό τομέα και τον τουρισμό. Εκεί βλέπουμε μεγάλο ενδιαφέρον και από το Άμπου Ντάμπι, με τον Όμιλο Abu Dhabi Capital να επενδύει σε ιχθυοκαλλιέργειες, σε τεχνολογία αιχμής σε θέματα τροφίμων. Η Microsoft ανακοίνωσε μια τεράστια επένδυση, με την δημιουργία τριών μεγάλων data centers στην Ελλάδα. Πριν από λίγες μέρες η Volkswagen υπέγραψε με την ελληνική κυβέρνηση Μνημόνιο Συνεργασίας με στόχο τον μετασχηματισμό ενός ελληνικού νησιού σε πρότυπο νησί έξυπνης κινητικότητας. Μιλάμε για ζητήματα προηγμένης τεχνολογίας, ζητήματα πράσινου μετασχηματισμού, τομείς όπου θεωρούμε πως η Ελλάδα θα πρέπει να είναι πρωτοπόρος. Και βλέπουμε και πολλές συνέργειες με τον Αραβικό Κόσμο, κυρίως σε θέματα καθαρής τεχνολογίας, ασφάλειας τροφίμων. Σε αυτούς τους τομείς μπορούμε να κάνουμε πολλά περισσότερα σε ό,τι αφορά τη συνεργασία μας με κεφάλαια από τον Κόλπο.
John Defterios: Ήθελα να ρωτήσω, μήπως η πανδημία του Covid-19 κρύβει μια πολλά υποσχόμενη ανάκαμψη της οικονομίας χάρη στα περίπου 37 δισεκατομμύρια ευρώ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης της Ε.Ε.. Μόλις ξεπεραστεί και το δεύτερο κύμα της πανδημίας το ποσό αυτό θα είναι μια πολύ καλή βάση.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό θα συμβεί. Είμαι σίγουρος πως η ανάκαμψη θα είναι ισχυρότατη. Και μόλις έχουμε το εμβόλιο -είμαι σίγουρος πως θα έχουμε καλά νέα σύντομα -και όπως γνωρίζεις η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υπογράψει συμφωνίες για εμβόλια με όλες τις υποσχόμενες να έχουν το εμβόλιο εταιρείες. Στην Ελλάδα οι αποταμιεύσεις αυξάνονται, που σημαίνει πως ο κόσμος θα θέλει να προβεί σε δαπάνες όταν η πανδημία τελειώσει. Και οι επιχειρήσεις θα θέλουν να επενδύσουν. Και οι έξυπνες επιχειρήσεις ήδη επενδύουν. Γνωρίζουν πως αυτή η πανδημία θα τελειώσει. Γνωρίζουν ότι η Ελλάδα έχει μια αξιόπιστη κυβέρνηση, που είναι υπέρμαχος της επιχειρηματικότητας καιπροσανατολίζεται στις μεταρρυθμίσεις. Γνωρίζουν τις ευκαιρίες στην Ελλάδα. Επομένως είναι πρόθυμοι να παίξουν τώρα τα χαρτιά τους, πριν ακόμα τελειώσει η πανδημία. Αυτό κάνουν οι έξυπνοι επενδυτές, βρίσκονται μπροστά από τις εξελίξεις.
John Defterios: Είδαμε ότι η Microsoft έκανε την κίνησή της. Η Pfizer δημιούργησε ερευνητικό κέντρο στη χώρα. Η Volkswagen έθεσε σε εφαρμογή σχέδιο με αυτόνομα οχήματα. Εσείς προσεγγίζετε το θέμα των άμεσων ξένων επενδύσεων με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο. Για παράδειγμα, η πράσινη τεχνολογία, οι start-ups προηγμένης τεχνολογίας στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Αυτή η προσέγγιση διαφέρει κατά πολύ από αυτή των προηγούμενων Πρωθυπουργών.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είδαμε προσφάτως την απόκτηση μεγάλης ελληνικής εταιρείας data centers προηγμένης τεχνολογίας από μία κορυφαία αμερικάνικη εταιρία. Έχουμε δει την απόκτηση ελληνικών start-ups. Πρόκειται για σημαντικές επενδύσεις. Αναδύεται, λοιπόν, ένα οικοσύστημα προηγμένης τεχνολογίας. Έχουμε, άλλωστε, και ακόμα ένα σημαντικό πλεονέκτημα: έχουμε τόσο ταλαντούχους Έλληνες που ζουν στο εξωτερικό και οι οποίοι επιθυμούν να επιστρέψουν στην Ελλάδα, με την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα τους εξασφαλίσει επαγγελματικές ευκαιρίες. Στον κόσμο μετά την πανδημία θα υπάρχουν νικητές και κάποιοι που θα χάσουν. Είμαι πεπεισμένος γι’ αυτό. Και είμαι σίγουρος πως η Ελλάδα θα είναι στην πλευρά των νικητών. Σε ένα περιβάλλον όπου θα μπορεί κανείς να εργαστεί από οπουδήποτε, γιατί να μην επιλέξει να εργαστεί από την Ελλάδα; Πρόκειται για μία ασφαλή χώρα, με ανεπτυγμένο δίκτυο συνδέσεων. Θα είμαστε μια από τις πρώτες χώρες όπου θα ξεκινήσει η υλοποίηση του 5G, μία από τις πρώτες που θα ολοκληρώσει τις δημοπρασίες για τα δίκτυα 5G. Είμαστε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Βρισκόμαστε σε μία ιδανική τοποθεσία, στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, κάτι που αφορά ιδιαίτερα τους κατοίκους του Κόλπου, αλλά και τους κατοίκους της Ανατολικής Αφρικής. Σκοπεύω, λοιπόν, να μετατρέψω αυτή την κατάσταση σε success story. Η πανδημία του Covid εκτροχίασε τους πάντες αλλά βλέπω τις ευκαιρίες πίσω από αυτή την κρίση. Για πρώτη φορά καταφέραμε να κινητοποιήσουμε σημαντικά ευρωπαϊκά δημόσια κονδύλια, Πλέον η ΕΕ δανείζεται ως μια υπερεθνική οντότητα με στόχο να ενισχύσει τα κράτη μέλη. Βέβαια οφείλω να αντιμετωπίσω την καθημερινή κρίση με την οποία είμαστε αντιμέτωποι. Και είναι πολύ κουραστικό και πολύ δύσκολο να αντιμετωπίζουμε αυτόν τον ιό που συνεχίζει να μας εκπλήσσει. Ταυτόχρονα, όμως, προσπαθώ να έχω το βλέμμα μου στραμμένο σε έναν μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Εφαρμόζουμε πολύ ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις για να εξασφαλίσουμε ότι μόλις τελειώσει η πανδημία η ελληνική οικονομία θα απογειωθεί.
John Defterios: Αναφέρατε το δίκτυο 5G. Η Αμερική και η Ευρώπη τρέφουν κάποιες ανησυχίες για την κινεζική τεχνολογία και τον έλεγχο των δεδομένων. Θα ακολουθήσετε τη γραμμή της ΕΕ και θα επιδιώξετε συνεργασία με ευρωπαϊκή εταιρεία, δεδομένων αυτών των προβληματισμών που σχετίζονται με την Κίνα και την Huawei για παράδειγμα;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς οι τηλεπικοινωνιακοί φορείς μας είναι ευρωπαϊκές εταιρείες, Δεν υπάρχουν ελληνικές εταιρείες, και αυτές λαμβάνουν τις αποφάσεις στο τέλος της μέρας. Θα ακολουθήσουμε τον δρόμο της Ευρώπης, το ευρωπαϊκό κύριο ρεύμα σε αυτό το θέμα. Αλλά, θα είμαστε μια από τις πρώτες χώρες που θα λανσάρουν δίκτυο 5G. Θα είμαστε και αρκετά καινοτόμοι. Θα χρησιμοποιήσουμε μέρος των εσόδων της δημοπρασίας του 5G για τη δημιουργία ενός ταμείου το οποίο θα συν-επενδύσει σε εφαρμογές 5G, δεν θα διοχετεύσουμε τα πάντα στον δημόσιο προϋπολογισμό. Βλέπουμε την προοπτική της Ελλάδας ως μιας χώρας που μπορεί να διαδραματίσει το δικό της ρόλο στο οικοσύστημα της προηγμένης τεχνολογίας.
John Defterios: Υπήρχε μεγάλη ανησυχία όταν η Cosco ήρθε στον Πειραιά -πριν από τρία χρόνια κάλυπτα το θέμα- ότι θα χρησιμοποιούσε την Ελλάδα ή την Ιταλία, όπου έχει αισθητή παρουσία, ως «Δούρειους Ίππους» για διείσδυση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ποια είναι η ελληνική εμπειρία; Έγιναν και πολλές προσλήψεις, 1.500 και πλέον. Έχετε το ίδιο θέμα που έχουν και οι ΗΠΑ, με αυτή την εγκατάσταση της Κίνας στην Ευρώπη;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ειλικρινά όχι. Ήταν μια καλή συμφωνία για την Cosco και μια καλή συμφωνία για την Ελλάδα. Υπάρχουν κάποια ζητήματα. Υπάρχουν κάποιες καθυστερήσεις της Cosco στην εκτέλεση κάποιον επενδύσεων στο λιμάνι. Αλλά είμαι σίγουρος πως αυτό το θέμα θα επιλυθεί. Ο Πειραιάς μεταμορφώθηκε σε ένα πολύ πετυχημένο λιμάνι. Καταστήσαμε σαφές πως θέλουμε να εξελιχθεί στο μεγαλύτερο λιμάνι της Μεσογείου. Είναι ένα φυσικό σημείο εισόδου για αγαθά προς την Ανατολική και Κεντρική Μεσόγειο. Θέλουμε να μετατρέψουμε την Ελλάδα σε έναν διαμετακομιστικό κόμβο. Δεν μπορεί να τα βάλει κανείς με τη γεωγραφία. Χρειάζονται οκτώ με εννέα λιγότερες ημέρες για τα πλοία που έρχονται από τον Κόλπο και την Ανατολική Ασία να φτάσουν στην Ευρώπη. Δεν είμαι διατεθειμένος να εγκαταλείψω αυτή την ευκαιρία για τη χώρα. Και ξέρεις, John, κανείς δεν μπορεί να πάρει το λιμάνι μαζί του και να φύγει. Υπογράψαμε μία σύμβαση μακροπρόθεσμης παραχώρησης. Θεωρούμε πως η συγκεκριμένη συμφωνία είναι επωφελής και για τις δύο πλευρές.
John Defterios: Πάντα θεωρούσα πως η Ελλάδα μπορούσε να αποτελέσει χρηματοπιστωτικό κόμβο στην Μεσόγειο, βάζοντας στο παιχνίδι και την Βόρεια Αφρική. Αυτό είναι κάτι που οι προηγούμενες κυβερνήσεις δεν επεδίωξαν ποτέ. Εσείς βλέπετε προοπτική στην αξιοποίηση της γεωγραφικής θέσης και αυτής της αγοράς.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Στην εποχή μετά το Brexit έχει εκφραστεί ενδιαφέρον από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να εγκαθιδρύσουν παρουσία στη χώρα μας. Τους προσφέρουμε αρκετά κίνητρα ώστε να είναι σε θέση να το κάνουν. Η Ελλάδα θα πρέπει να μετατραπεί και σε έναν χρηματοπιστωτικό κόμβο για την ευρύτερη περιοχή. Θα ήθελα να τονίσω κάτι που έχει μεγάλη σημασία: Η Ελλάδα είναι συνδυαστικά μία ασφαλής, συνδεδεμένη και γεωγραφικά ελκυστική χώρα, λόγω της τοποθεσίας μας. Χρειάζονται τέσσερις ώρες για μία πτήση προς το Άμπου Ντάμπι από την Αθήνα, ενώ χρειάζονται οκτώ ώρες για μία πτήση προς το Άμπου Ντάμπι από Λονδίνο. Ταυτόχρονα η Ελλάδα προσφέρει μία φανταστική ποιότητα ζωής. Αυτοί οι παράγοντες είναι όλο και πιο σημαντικοί. Επίσης, με την πανδημία, αποδείξαμε πως είμαστε μια ασφαλής χώρας. Άλλωστε κάνουμε και πολλές επενδύσεις στον τομέα της Υγείας. Γιατί να μην μετατραπεί η Ελλάδα σε ένα κέντρο υγείας για την ευρύτερη περιοχή; Έχουμε έναν γρήγορα αναπτυσσόμενο φαρμακευτικό κλάδο, αλλά θα πρέπει να γίνουμε ακόμα πιο δραστήριοι στις υπηρεσίες υγείας. Πρέπει να είσαι εξαιρετικά ανταγωνιστικός για να προσελκύσεις πελάτες όχι μόνο από τον Κόλπο αλλά και την υπόλοιπη Ευρώπη.
John Defterios: Μια τελευταία ερώτηση Πρωθυπουργέ. Τι σας δίδαξε η εμπειρία σταδιακού ανοίγματος το καλοκαίρι και η απόφαση να επιτρέψετε την είσοδο των επισκεπτών στην χώρα με μέτρο; Κυρίως Ευρωπαίων; Και τι θα κάνετε το επόμενο καλοκαίρι αν συνεχίζετε να μην γνωρίζετε πότε θα είναι διαθέσιμο το εμβόλιο;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ανοίξαμε τον τουρισμό έχοντας λάβει όλες τις προφυλάξεις. Η μετάδοση από επισκέπτες ήταν εξαιρετικά περιορισμένη. Λάβαμε σωστές αποφάσεις ως προς το πού θα έπρεπε να γίνουν τα τεστ Covid, χρησιμοποιήσαμε πολύ προηγμένους αλγορίθμους για την επιλογή των εξεταζόμενων. Επομένως ήμασταν καινοτόμοι στο θέμα των μαζικών δεδομένων και στον τομέα της μηχανικής μάθησης ως προς τα τεστ. Το δεύτερο κύμα της πανδημίας μας χτύπησε μετά το τέλος της τουριστικής περιόδου. Δεν υπήρξε, λοιπόν, συσχέτιση με την απόφασή μας να ανοίξει ο τουρισμός. Ελπίζουμε πως μέχρι το επόμενο καλοκαίρι θα έχουμε αντιμετωπίσει την πηγή του προβλήματος. Διαφορετικά ο κόσμος θα είναι διστακτικός με τα ταξίδια. Μέχρι το επόμενο καλοκαίρι, θα γνωρίζουμε περισσότερα, θα γίνονται περισσότερα τεστ, ενώ θα γνωρίζουμε και περισσότερα για το πώς να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα. Θα πρέπει, λοιπόν, να αντιμετωπίσουμε την πηγή. Θα πρέπει να γίνουν πολλοί και γρήγοροι εμβολιασμοί του ευρωπαϊκού πληθυσμού για να μπορούμε να ταξιδεύουμε με ασφάλεια. Και ελπίζω πως αν τα νέα από τις εταιρείες είναι καλά μέχρι την άνοιξη ή το καλοκαίρι οι πολίτες θα μπορούν να ταξιδεύουν με ασφάλεια.
Εμείς έχουμε ολοκληρώσει τις προπαρασκευαστικές διαδικασίες σε ό,τι αφορά την εφοδιαστική αλυσίδα, ώστε να διασφαλίσουμε πως μόλις το εμβόλιο είναι διαθέσιμο θα μπορούμε να εμβολιάσουμε τους πολίτες πολύ γρήγορα. Κινηθήκαμε πολύ γρήγορα, θα εμβολιάσουμε σχεδόν τον μισό πληθυσμό της Ελλάδας κατά της γρίπης. Ευτυχώς στην Ελλάδα δεν υπάρχει αντιεμβολιαστικό κίνημα. Ο κόσμος ανυπομονεί για το εμβόλιο κατά της γρίπης και είμαι σίγουρος πως το ίδιο θα συμβεί και με τον Covid. Είπα στον κόσμο πως θα είμαι ο πρώτος που θα κάνει το εμβόλιο, όχι επειδή θέλω να είμαι ο πρώτος που θα προστατευτεί αλλά ως σινιάλο ότι αν όντως τα εμβόλια εγκριθούν από τις εταιρείες, τότε είναι σίγουρα ασφαλή και αποτελεσματικά.
John Defterios: Εκτιμώ τον χρόνο σας. Είναι πολύ σημαντική η παρουσία σας για το Φόρουμ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Αραβικού Κόσμου. Μεγάλη μας τιμή να μιλάμε μαζί σας.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η ευχαρίστηση είναι πάντα δική μου.
